REKUPERACJA – Sens i koszty

Prawidłowo wentylowany dom o powierzchni ok 150 m2 powinien “wydychać” ok 400 m3 powietrza na godzinę. Aby było to możliwe musimy zagwarantować napływ świeżego powietrza do środka. Tradycyjnie odbywało się to przez nieszczelności stolarki, otwieranie okien itd. Czyli mamy napływ powietrza bezpośredni z zewnątrz. Weźmy choćby warunki średnie i temperaturę ok 2°C na zewnątrz. Aby podgrzać taką ilość powietrza do temperatury 20°C jakiej oczekujemy w domu potrzebujemy prawie 2,5 kW ciepła – wyobraźmy sobie włączony 24h czajnik…

Dla standardowych rozwiązań instalacyjnych rekuperacja pozwala zaoszczędzić nawet 1700 zł /rok w kosztach ogrzewania budynku.

Przy dzisiejszej technologii budowy i maksymalizacji szczelności konstrukcji budynki przestają oddychać, stwarzając wewnątrz warunki do rozwoju różnego rodzaju drobnoustrojów itp. Aby prawidłowo wentylować dom trzeba go rozszczelnić poprzez zastosowanie nawiewników okiennych lub mikroszczelin. Wiadomo jak to się kończy. Gdy robi się zimno zamykamy wszelkie szczeliny by nie było napływu zimnego powietrza. Wentylacja przestaje działać.

Wentylacja grawitacyjna gwarantuje odpowiednią wymianę powietrza tylko w określonych warunkach!

  • gdy różnica temperatur pozwala na powstanie ciągu kominowego (gdy temperatura w domu jest wyższa jak na zewnątrz)
  • gdy warunki wiatrowe nie zaburzają wypływu powietrza z kominów
  • gdy nie działają podciśnieniowe wyciągi mechaniczne – okapy, wentylatorki w łazienkach
  • gdy istnieje napływ powietrza świeżego z zewnątrz – nawiewniki lub szczeliny okienne

Ale instalacja grawitacyjna jest tańsza w budowie i eksploatacji!?
Na ścieżce swojej kariery wszyscy spotykamy się z różnymi opiniami i zdaniami.  Są w śród nich także takie, które zakrawają na szaleństwo, a w każdym razie nie są poważne. W Internecie można znaleźć opinie, że wykonanie i używanie instalacji grawitacyjnej jest tańsze. Jakkolwiek z pierwszą częścią tej tezy można się zgodzić, bo w niektórych przypadkach jest to prawda, to co do eksploatacji należy zdecydowanie zaprotestować. Koszty użytkowania instalacji wentylacji grawitacyjnej są niższe tylko w jednym przypadku: gdy nie działa ona w sposób prawidłowy tj. nie dostarcza minimalnych ilości powietrza… Chyba nie o to chodzi w wentylacji…!?

Koszty inwestycyjne związane z budową instalacji są podstawowym straszakiem dla Inwestorów.
Czy rzeczywiście budowa rekuperacji w domu jest droga? Nie w każdym przypadku!

  1. Dom, w którym będzie działać wentylacja mechaniczna nie wymaga budowy kominów wentylacji grawitacyjnej. Można w łatwy sposób sprawdzić jaki jest koszt wybudowania komina wentylacji grawitacyjnej z estetycznym wykończeniem na dachu – kilka tysięcy złotych? a ile jest kominów w Twoim domu.
  2. Nie wszystkie okna w domu objętym systemem wentylacji mechanicznej muszą być otwieralne. Okna tzw FIX mogą być tańsze nawet o 20% od standardowych. Niech 20% okien w domu gdzie mamy ok 30m2 okien będzie nieotwieralna, to oszczędności z tego tytułu wyniosą już ponad 2 tys złotych przy standardowej stolarce.
  3. Zastosowanie wentylacji mechanicznej pozwala także na duże oszczędności związane z budową instalacji grzewczej. Moc grzejników czy podłogówki i źródła ciepła nie musi uwzględniać pokrywania strat wentylacyjnych. Ma to szczególne znaczenie w przypadku krojonych pod wymiar źródeł niskotemperaturowych np. pomp ciepła. W przypadku zastosowania w budynku rekuperacji możliwe będzie zastosowanie pompy o niższej mocy – kolejne kilka tysięcy złotych

Z powyższego wynika, że jeżeli projekt architektoniczny i wielobranżowy instalacyjny przewiduje stosowanie wentylacji mechanicznej to nakład inwestycyjny na realizację takiej instalacji  może zupełnie nie wpływać na budżet budowy. Trzeba do zagadnienia instalacji podchodzić kompleksowo bo jest to “układ naczyń połączonych”.

Rekuperacja to dodatkowe nakłady eksploatacyjne – energia elektryczna do napędu silników.
Prawdą jest, że wymuszenie obiegu wentylacyjnego wymaga nakładu energetycznego. Zaznaczyć należy, że wymogi stawiane producentom central dla budynków mieszkalnych w zakresie energochłonności są bardzo restrykcyjne (unijna dyrektywa ErP). W efekcie tego w tych małych urządzeniach stosowane są elektronicznie komutowane silniki o bardzo wysokiej sprawności i punkcie pracy programowanym i dopasowanym dokładnie do potrzeb instalacji. Energia zużywana przez wentylatory przez 1 dobę ciągłej pracy kosztuje ok 1,0 zł (*wartość ta rożni się w zależności od wielkości domu/rekuperatora). Nawet jeśli założymy ciągłą pracę przez cały rok to może to kosztować ok 400 zł rocznie.

Rekuperacja wiąże się z koniecznością wymiany filtrów.
Tak. Filtry wymagają okresowej wymiany przynajmniej dwa razy do roku. Wystarczy spojrzeć na zdjęcie poniżej.

Tak wygląda filtr po 9 miesiącach “letnich”. Zastanówmy się: jeśli nie na filtrze, to gdzie znalazłby się ten brud?

Niektórzy producenci oferują kasety filtracyjne z możliwością wymiany jedynie tkaniny filtracyjnej. Koszt maty na taką operację to ok 20 zł. czyli w roku potrzebujemy do 50 zł na utrzymanie filtrów w czystości.